microsoft-word-gujaratishabdaspardha-docum

ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધાની પૂર્વ તૈયારી-(7)

22 03 2009

ત્ર

૧.	ત્રકી	પ્રગતિ	ભારતની ત્રકીનો (तरक्की) મુખ્ય આધાર દેશભક્તિ છે.
૨.	ત્રખ્	તરસ્	ત્રખનો માર્યો કાગડો કુંજામાં કાંકરા નાખતો ગયો
૩.	ત્રગારો	તેજ્, ચળકાટ ભર્યો	પૂર્વે હેમંતનો સૂર્ય ત્રખતો હતો..ત્યાં ક્યાંકથી વાદળો આવીતેને ઢાંકી ગયા
૪.	ત્રગાળો	તરગાળો ,નાટકીયો	ગ્રામ્ય મેળામાં ત્રગાળતો હાજર જ હોયને…
૫.	ત્રજડ	તલવાર્	હોંકારા દેકારા પછી ત્રજડ ઝબકીને મિંયા ફુસકી ઝબક્યા..
૬.	ત્રણ ત્રાસે	સારી રીતે	નવ વધુને પહેલું અઠવાડીયુ તો ત્રણ ત્રાસે જ રખાયને..!
૭.	ત્રતક	અવતરણ	જન્માષ્ટમીની મેઘલી રાતે શ્રી કૃષ્ણનું ત્રતક થયું.
૮.	ત્રપુબંધક,ત્રિખ	સીસુ	સંગીતકારોનાં કાનમાં ત્રિખ રેડવાની સજા કરી તે પાપ કર્મનાં ઉદયે વર્ધમાનનાં કાનમાં ખીલા ઠોકાયા
૯.	ત્રપુલ	કલાઈ	તાંબાનાં વાસણોને તપાવી નવસાર અને ત્રપુલ વડે કલાઇ થતી હોય છે.
૧૦.	ત્રબાક	ડાકલું, ભૈરવનું વાજીંત્ર	ત્રાંડવ નૃત્ય શિવજીનાં ગુસ્સાને ભૈરવનાં ત્રબાક્ને કારણે વધું બીહામણું લાગતું હતું
૧૧.	ત્રયી	આધ્યાત્મવિદ્યા,	જૈન ધર્મની રત્નત્રયી છે જ્ઞાન્ દર્શન અને ચારિત્ર.
૧૨.	ત્રવટું	ત્રિભેટે	યુવા વર્ગ ત્રવટે ઉભો છે જ્યાં માબાપની જ્વાબદારી,પોતાનાં સ્વપ્ના અને બાળકોનું લાલન પાલન તેમને મુંઝવે છે
૧૩.	ત્રશકાર	લોહીનું ટીપુ	ગુલાબ લેવા જતા તન્વીને કાંટે ત્રશકાર ઝળુંબી ગયો…
૧૪.	ત્રસન	ઉદ્વેગ,બીકણ,ભય,ચિંતા	અજ્ઞાન જ દરેક ત્રસનનું મૂળ હોય છે.
૧૫.	ત્રસાળો	સરવાળો, ઉમેરો કરવો	બાપની સંપતિમાં ત્રસાળો કરે તે ડાહ્યો દિકરો
૧૬.	ત્રઠકવું	ધ્રુજવું	શંકરનાં તાંડવતી થતા ધરતીકંપોથી દક્ષ રાજા ત્રઠુક્યાં અને કૈલાશપતિની માફી માંગવા લાગ્યા
૧૭.	ત્રંબાવતી	ખંભાત્	ત્રંબાવતી ૧૫મી સદીનું ધીખતું બંદર હતું.
૧૮.	ત્રંખ	ત્રંબક્,શંકર	કામદેવને જોઈને ત્રંખની ત્રીજી આંખ ખુલી ગઈ
૧૯.	ત્રા	જતન કરવું	મા અને મામા જે ત્રા કરે તે બાપા ક્યાં કરે?
૨૦	ત્રાકડીયું	ત્રાજવું	મોસાળે મા પીરસે ત્યારે હેતનું ત્રાકડીયું વધારે જ નમે
૨૧.	ત્રાગ	અંત છેડો	એના વલોપાતનો ત્રાગ ત્યારે આવ્યો જ્યારે તે પત્ર સૌએ વાંચ્યો.
૨૨.	ત્રાજવડાં	છુંદણા	તારા નામનાં ત્રાજવડાં છુંદાવું, તે ત્રાજવડે તારા મનને મોહાવું
૨૩.	ત્રાણક	રક્ષક	ત્રાણકોનાં ટૉળા સાથે ચાલતા જોઈ બહારવટીયાઓએ જાન લૂંટવાનો વિચાર માંડી વાળ્યો.
૨૪.	ત્રિક	ગોખરું, ત્રીજો	ત્રિક એ ગરમાટો લાવતું ઔષધ છે.
૨૫.	ત્રિકટુક	સુંઠ, પીપર અને મરી	ત્રિકટુક દરેક વૈદ્યનું વાયુ હનન પ્રારંભીક શસ્ત્ર છે
૨૬.	ત્રિગોનેલ્લા	મેથી	ત્રિગોનેલ્લા મીટી પેશાબમાં અસરકારક સાબિત થતી હોય છે.
૨૭.	ત્રિજડ	કટારી, તલવાર્	ભેટે ત્રિજડ એ શીખનું એક લક્ષણ.
૨૮.	ત્રિઠ	કલમ્	ત્રિઠ જ્યારે કલ્પના સંગે રમે ત્યારે કવિતાનું સર્જન કવિ કરે
૨૯.	ત્રિદલ્	બીલીનું પાન	ત્રિદલ એ શિવ શંભુની સહસ્ત્ર પૂજાનું મુખ્ય ઘટક છે
૩૦.	ત્રિરસ	મદિરા	ત્રિરસ સેવન જ માણસને નકામા કરી દે છે
૩૧.	ત્રિરુપ	અશ્વમેઘ યજ્ઞ નો અશ્વ	ત્રિરુપ જ્યારે લવ કૂશે રોક્યો ત્યારે હનુમાનને તેમાં રામ લક્ષ્મણની છબી દેખાઈ
૩૨.	ત્રિલ	ન ગણ જ્યાં ત્રણે લઘુ	કમળ ત્રિલ છે
૩૩	ત્રિલોક નાથ્	પ્રભુ, આકડાનુ ઝાડ	ત્રિલોકનાથને વંદન્…૩
૩૪	ત્રિષમ	હ્રસ્વ,નાનું	ત્રીષમ હોવા છતા વીંછીનો ડંખ ઘાતક બની શકે..
૩૫	ત્રેઠવા	બાફેલા અડદનાં દાણા	ત્રેઠવામાં ગોળ નાખી પામ્જરાપોળમાં વૃધ્ધ ઢોરને સચવાય છે
૩૬	ત્રેધા	શક્તિ, તાકાત્	કહે છે ગુર્જર રાજા જયશેખર મસ્તક કપાયેલું હોવા છતા અદભુત ત્રેધાથી લઢ્યો
૩૭.	ત્રેવટી	ત્રણ કઠોળની દાળ્	ત્રેવટી અને બાટી મધ્યપ્રદેશની સરહદે ખુબ જ ખવાય છે.
૩૮.	ત્રેહ	ભેજ	શ્રાવણે દરિયો અને મેઘ હીલોળે ચઢે અને તેથી ત્રેહ ઝાઝો નડે
૩૯.	ત્રૈતન્	નિર્દય દાસ	રાવણ ખાલી વિભિષણને ત્રૈતન ના બનાવી શક્યો.. અને જુઓ તેનું કેવું પતન થયું
૪૦	ત્રોત્ર	અંકુશ	વિશાળકાય હાથી મહાવતનાં ત્રોત્ર પાસે ઢીલો ઢસ.
૪૧	ત્રોબાડ	કદરૂપી સ્ત્રી	મંથરા ખુંધી અને ત્રોબાડ હતી
૪૨.	ત્ર્યક્ષ	શીશુપાળ	જેવી ૧૦૧મીગાળ ત્ર્યક્ષ બોલ્યો અને સુદર્શન ચક્ર વીંઝી શ્રી કૃષ્ણે તેનો વધ કર્યો
૪૩	ત્વક્ત	બખ્તર	રાણા પ્રતાપનાં ત્વક્તનો ભાર ૪ મણ હતો
૪૪	ત્વગ દોષ	કોઢ	ત્વગ દોષ વરસા ગત રોગ છે
૪૫	ત્વિષ	બળાત્કાર	અનિચ્છા હોવા છતા જે કરવું પડે તે એક પ્રકારનો ત્વિષ છે
૪૬	ત્વિષિ	કિરણ	દિપ ભલે ડગમગે પણ તેની ત્વિષિ સતત રહે
૪૭	ત્વેષ	ક્રોધ	સહેજ પણ બહાનુ મળે અને દુર્વાસાનો ત્વેષ ભડકે બળે.
૪૮	ત્સરુ	તલવારની મૂઠ	સહેજ પણ ધાર્યુ ન થાય અને રાજાનો હાથ ત્સરુ પર જાય્
૪૯	ત્રિવલી	પેટ ઉપર પડતી સળો	૫૦ ઉપર જાય અને દરેક સ્ત્રીને પેટે ત્રિવલી વધતે અઓછે અંશે દેખાય તે કસરતનો અભાવ્.૫
૫૦	ત્રુઠવું	પ્રસન્ન થવું	દૈવ આજે ત્રુઠ્યો મારે ઘરે દૈવત્નો ખજાનો ખુલ્યો

ક્રમ	શબ્દ		અર્થ	શબ્દપ્રયોગ
૧	દઇતા		પ્રેયસી	દઇતાના વિદેશગમને તે દેવદાસ બની ગયો.
૨	દકપથ		પાણી ભરવાનો માર્ગ	સખી રે,નજરું લાગી દકપથ જાતા.
૩	દખનીરાસ		દક્ષિણનો તારો	આકાશમાં કદી દખનીરાસ જોયો છે ?
૪	દઠર		મંદ બુધ્ધિ	અપંગ હોવા કરતા દઠર હોવુ વધારે દયનીય છે.
૫	દધિજા		લક્ષ્મી	દધિજાની પૂજા આજે સૌ કરે છે.
૬	દા		અગ્નિ	પૂજાના દરેક હવનમાં દા અનિવાર્ય છે.
૭	દાગબ		સ્તૂપ	પ્રિયદર્શીએ અનેક દાગબો બંધાવ્યા હતા.
૮	દાડમી		એક જાતની આતશબાજી	રંગોની દાડમી જોવી કોને ના ગમે ?
૯	દાણવ		દાણ લેવાની જગા	મારે માથે છે મહીનો માટ રે, દાણ માંગે છે દાણવ ઘાટ રે.
૧૦	દાદસિતાદ		કામકાજ	વેપારીને રાતદિવસ દાદસિતાદ ભારે.
૧૧	દિક્ત		આનાકાની	દિકત કર્યા વગર નાના ભાઇને આપી દે ને…
૧૨	દિદિવિ		સ્વર્ગ	દિદિવિનો દેવ એટલે ઇન્દ્ર.
૧૩	દિની		પ્રાચીન,પુરાણુ	જીવનનો સાચો બોધ દિની કથાઓમાંથી મળે.
૧૪	દિમન		છાણ	ગૌનું દિમન પવિત્ર મનાય છે.
૧૫	દિરાયત		ગુણો	દિરાયતથી ભરેલાં માનવીઓ હવે ક્યાં છે ?
૧૬	દિવાભીત		ઘૂવડ,દિવસથી ડરેલો	કવિઓએ દિવાભીત પર પણ કાવ્યો લખ્યા છે.
૧૭	દોત		ખડિયો	કમળ પત્ર પર સ્વામિ લખે ત્યાં ગોપિકા દોત સહાયજી.
૧૮	દૂતી		કૂટ પ્રશ્ન,ઉખાણુ	એક દૂતીછે,ઉકેલો તો માનુ, તમે ખરા…..
૧૯	દ્યુત		પ્રકાશનું કિરણ	જ્ઞાનનું એક દ્યુત સૌને અજવાળે.
૨૦	દ્યૂત		જુગાર	દ્યૂતની લત સૌને ડૂબાડે.
ક્રમ	શબ્દ	અર્થ			શબ્દપ્રયોગ
૧	ધ	ધન			ધ ને કારણે અહંકાર હોવો તે બરાબર નથી.
૨	ધકારો	આશંકા			દિકરાને ઘેર આવતા મોડું થાય તો દિલમાં એકદમ ધકારો થઇ જાય છે..
૩	ધખ	ખીણ			ધખની ઉંડાઇ કોણ માપી શકે ?
૪	ધજીર	ચીંથરુ			ગરીબને મન ધજીર પણ રાજરાણીના ચીર સમ હોય છે.
૫	ધડુ	કળશ			ગામડાના ઘરોમાં ધડુની સુંદર સજાવટ હોય છે.
૬	ધધરૂ	સાંજ			પંખીઓના હારબંધ ટોળા જોયા છે ધધરૂ ટાણે ?
૭	ધપ	તમાચો			ધપ મારીને ગાલ લાલ રાખ્યો છે.
૮	ધફી	રીસ			વાત વાતમાં ધફી શું ?
૯	ધબકુ	માટીની નાની કોઠી			આંગણામાં ધબકુ ની શોભા સરસ લાગે છે.
૧૦	ધમ	કૃષ્ણ,પરમાત્મા			ધમની કૃપા સૌના જીવનમાં હજો.
૧૧	ધરૂ	ધૃવનો તારો			ઉત્તર દિશામાં દેખાતો ધરુ કેવો ચમકે છે ?
૧૨	ધંખના	લગની			આ લખવાની ધંખના બહુ લાગી મને તો !
૧૩	ધસામ	પોચી જમીન			સાચવીને ચાલજો,આગળ ધસામ આવશે.
૧૪	ધાનવાયા	સાંબેલુ			ગામડામાં ધાનવાયા ઘેર ઘેર હોય જ.
૧૫	ધાબી	વાદળાથી લાગતો ઝાંખો દિવસ			પર્વતની ટેકરીઓ પર દિવસ ખુબ જ ધાબી ધાબી લાગે,પણ ગમે.
૧૬	ધારણિયો	થાંભલો			માના અચાનક અવસાને વીરો મારો તો જાણે ધારણિયો થઈ ગયો.
૧૭	ધારાજ	દિવ્ય જળ			હરદ્વારની ગંગાનુ જળ ધારાજ મનાય છે.
૧૮	ધિણોજો	અદેખો માણસ			ધીણોજો માનવી કદી સુખી થતો નથી.
૧૯	ધિનોર	અગ્નિનો ભડકો			ઘી હોમવાથી ધીનોર વધુ પ્રજ્જ્વલિત થાય.
૨૦	ધી	બુધ્ધી			હે ભગવન, મારી ધી ને યોગ્ય માર્ગે પ્રેરો.

ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધા પૂર્વ તૈયારી – ” ક્ષ “

April 1, 2009

ક્રમ	શબ્દ	અર્થ	શબ્દપ્રયોગ
૧	ક્ષણ	અક્ષર	ક્ષ નથી તો કંઇ નથી,એમ લાગે છે જાણે શ્વાસ નથી.
૨	ક્ષત	પ્રજા	રાજાને મન ક્ષતનું હિત ઘણું હોય છે.
૩	ક્ષણપ્રભા	વિજળી	ક્ષણપ્રભા કોઇકવાર ચમકાવી દે છે.
૪	ક્ષણદાકર	ચંદ્રમા	ક્ષણદાકરની શોભા તો જુઓ !
૫	ક્ષત્તા	દાસીપુત્ર	કર્ણ ક્ષત્તા મનાયો તેથી અન્યાય ખુબ થયો.
૬	ક્ષપાદિવા	રાતદિવસ	પ્રિયપાત્રની ઝંખના ક્ષપાદિવા રહ્યા જ કરે.
૭	ક્ષપાંત	સવાર	ક્ષપાંતની શાંતિ મનને ખુબ ગમે.
૮	ક્ષમી	ખામોશીવાળું	ક્ષમી ઇન્સાન જગ જીતે.
૯	ક્ષયાહ	શ્રાધ્ધ	હિંદુધર્મમાં ક્ષયાહની એક વિધિ હોય છે.
૧૦	ક્ષામ	પરમેશ્વર	ક્ષામ સૌની રક્ષા કરે.
૧૧	ક્ષાંતિકા	જનની	વિશ્વમાં મહાન ક્ષાંતિકા.
૧૨	ક્ષાંતુ	પિતા	પ્રથમ માતા અને પછી ક્ષાંતુ.
૧૩	ક્ષિપ્તા	રાત્રિ	હરિકેનની ક્ષિપ્તા ભયાનક હતી.
૧૪	ક્ષીરકંઠ	ધાવણું બાળક	ક્ષીરકંઠની માસુમિયત જોઇ છે કદી ?
૧૫	ક્ષુદ્રિકા	હેડકી	ગઇકાલે મને ખુબ ક્ષુદ્રિકા આવતી હતી.
૧૬	ક્ષેત્રજ્ઞ	આત્મા	ક્ષેત્રજ્ઞ અમર છે.
૧૭	ક્ષેત્રપ	પરમાત્મા	ક્ષેત્રપની કૃપા અપરંપાર છે.
૧૮	ક્ષેદ	અફસોસ	કામો એવા ન કરો કે ક્ષેદ થાય.
૧૯	ક્ષોભણ	કામદેવનુ બાણ	ક્ષોભણ અને યૌવનને ઘેરો સંબંધ.
૨૦	ક્ષોજન	કૃષ્ણની બંસીનો અવાજ	ગોપીઓ ઘેલી થતી ક્ષોજનના નાદે.

વિજયનું ચિંતન જગત

વેબ ઉપર ફરતા અને લખતા ગમેલા ગુજરાતી સાહિત્યની રોજનીશી

ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધા

ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધાની પૂર્વ તૈયારી-(7)

ત્ર

ગુજરાતી શબ્દ સ્પર્ધા પૂર્વ તૈયારી – ” ક્ષ “

Leave a Reply